Ιστορίας εξερευνήσεων ….μέρος 3ο και στο σημερινό απόσπασμα θα δούμε πως ήταν οι συνθήκες ζωής στην Προσοτσάνη αλλά και ποιοι ήταν οι πρώτοι κάτοικοι ….
Ξεκινάμε;
(συνέχεια απο το προηγούμενο μέρος) ...
Αυτή ήταν η κατάσταση του χώρου
μέχρι και τον 15ο αιώνα περίπου.
Μετά την Άλωση της
Κωσταντινούπολης όμως από τους Οθωμανούς
και την κατάκτηση σχεδόν όλης της Βαλκανικής ενδοχώρας , άρχισαν να
διαμορφώνονται διαφορετικές συνθήκες ζωής και συνηθειών .
Οι κατακτητές έγιναν βιαιότεροι ,
οι σφαγές και οι διωγμοί των Χριστιανών δεν σταμάτησαν .
Η άλλοτε βυζαντινή ύπαιθρος
ερημώνεται .
Ορδές ληστών , μπασιμπουζούκων ,
περιέρχονται στην ύπαιθρο , σπέρνοντας τον θάνατο και την καταστροφή στους
υπόδουλους πληθυσμούς.
Οι Έλληνες Χριστιανοί
εξαναγκάζονται να καταφύγουν σε περισσότερο ασφαλείς περιοχές .
Και φυσικά αυτές είναι οι άγονες
και ορεινές…
Άλλωστε αυτό ήταν το σχέδιο και η
απώτερη επιδίωξη των κατακτητών : τα εύφορα και πεδινά εδάφη να μείνουν στα
χέρια τους !
Ακόμη και στην Δράμα ..στις 23
Απριλίου του 1507 , ημέρα που οι Χριστιανοί γιόρταζαν τον Άη Γιώργη , στίφη
(ομάδες) Γιουρούκων και Κονιάρων όρμησαν μέσα στα σπίτια των Χριστιανών ,
σκότωσαν όσους άνδρες βρήκαν μέσα , ατίμασαν τις γυναίκες μπροστά στα μάτια των
παιδιών τους και άρπαξαν ότι πολύτιμο είχαν στα χέρια τους οι ελληνικές
οικογένειες!!!!
Στην Μονή της Εικοσιφοίνισης
(Παγγαίο) έσφαξαν 172 μοναχούς!!!!!
Η Προσωτσάνη όμως δεν υπήρχε!
Οι καινούργιες πλέον συνθήκες
απαιτούν και διαφορετικό τρόπο ζωής…
Οι μεγάλες μετακινήσεις των
κτηνοτρόφων με τα κοπάδια τους γίνονται ολοένα και περισσότερο επικίνδυνες…
Οι μακρές διαδρομές κρύβουν
περισσότερους κινδύνους ..
Αυτός που έχει την δυνατότητα να
οργανωθεί καλύτερα έχει και την δύναμη να διασχίσει ασφαλέστερα μεγαλύτερες
αποστάσεις …
Οι μικροί όμως κτηνοτρόφοι , που
δεν διαθέτουν τα μέσα , μένουν και παραχειμάζουν στα βουνά ή κατεβαίνουν στις
πιο κοντινές πεδιάδες , κατά το δυνατόν ασφαλείς…
Έτσι γύρω στο 1450 αρχίζουν και
διαμορφώνονται στον χώρο της Προσοτσάνης τα πρώτα χειμάδια !
Αποτελούνται από Βλαχόφωνους
Έλληνες Χριστιανούς!
Κοντά το ένα στο άλλο για να
αυτοπροστατεύονται , βρίσκονται σε τοποθεσία που συγκλίνει από δύο κατευθύνσεις
προς Βορράν.
Η μία από το Μπουμπλίτσι
(σημερινοί Πύργοι) και η άλλη δια μέσου της στενωπού , Ζίρνοβο (σημερινό Κάτω
Νευροκόπι) και Βώλακα !
Δύο περιοχές κατ΄εξοχήν
κτηνοτροφικές την εποχή εκείνη ...
Είναι ακριβώς η τοποθεσία που
μέχρι και σήμερα ονομάζουμε ‘’ΒΛΑΧΙΚΑ’’ !!!!
Με την πάροδο λίγων χρόνων , και
όταν οι συνθήκες αρχίζουν να γίνονται σχετικά πιο ασφαλείς , οι κτηνοτρόφοι που
διαθέτουν μόνο πρόβατα παραμένουν στον τόπο αυτό σε μόνιμη βάση.
Οι γύρω ακαλλιέργητες εκτάσεις
προσφέρονται για την βοσκή ορισμένου αριθμού κοπαδιών...
Αυτοί είναι οι πρώτοι κάτοικοι της
‘’ΠΡΟΣΟΤΣΙΑΝ’’, όπως ονομαζόταν τότε.
Πόσοι ακριβώς ήταν δεν είναι
γνωστό ...
Οι λόγοι όμως ασφαλείας που
υπήρχαν , μας δίνουν την δυνατότητα , να
υπολογίσουμε ότι δεν θα έπρεπε να ήταν λιγότεροι από σαράντα κτηνοτροφικές
οικογένειες.
Μια παράξενη συγκυρία όμως έρχεται
να προσθέσει νέους κατοίκους στον υπο εκκόλαψη νέο οικισμό…
Γύφτοι έρχονται και εγκαθίστανται
παραπλεύρως των κτηνοτρόφων .
Χριστιανοί και αυτοί ,
καταδιωγμένοι και κατατρεγμένοι από τον δυνάστη ,διότι όσοι δεν ασπάζονται τον
Μωαμεθανισμό δεν έχουν στον ήλιο μοίρα….
Οι Γύφτοι είναι το πιο ευτελές
και ασήμαντο γένος ανθρώπων για τους Τούρκους ….’’ΕΝΤΕΨΙΣ-ΤΣΕΓΓΕΝΕ’’ τους αποκαλούν!!!!
Κυνηγημένοι από την Δράμα , όπου
ζούσαν πολλές οικογένειες , ήρθαν δίπλα στους κτηνοτρόφους.
Στην αρχή προσωρινά…
Παραδόξως όμως και παρά τον νομαδικό τους χαρακτήρα , άρχιζαν να κτίζουν
υποτυπώδεις κατοικίες , όπου παρέμειναν αρκετά χρόνια…
Άγνωστο εάν απορροφήθηκαν
αργότερα από τον γηγενή πληθυσμό ή αν μετανάστευσαν όπως συνήθιζαν…
Τα ερείπια του οικισμού τους ,
βορειοανατολικά του σημερινού οικισμού της Προσοτσάνης και ανατολικά από τα ‘’ΒΛΑΧΙΚΑ’’
, ορθωνόταν μέχρι τον μεσοπόλεμο...
Ο ψευτοοικισμός αυτός είχε πάρει
το όνομα ‘’ΓΥΦΤΙΚΑ’’…
Η ασχολία των Γύφτων δεν ήταν
αμελητέα , και η συμβολή τους τόσο στον οικισμό , όσο και στην γύρω περιοχή
ήταν χρήσιμη και επωφελής…
Έτρεφαν και μεγάλωναν άλογα , τα
οποία πουλούσαν στους κτηνοτρόφους όλης της περιοχής , αλλά και σε όσους
κατοίκους αργότερα ασχολήθηκαν με την γεωργία…
Όταν όμως το ζωεμπόριο συστηματοποιήθηκε
και πέρασε στα χέρια Ελλήνων και Τούρκων , εξαφανίσθηκαν οι Γύφτοι από τον
οικισμό τους…
Έτσι αρχίζει να διαμορφώνεται ο
πρώτος οικιστικός πυρήνας της Προσοτσάνης , ο οποίος με γρήγορους ρυθμούς
αρχίζει να περιβάλλεται , εκτός από τους βλαχόφωνους Έλληνες κτηνοτρόφους και τους
Γύφτους , και από άλλες μικρές ομάδες μονίμων κατοίκων Ελλήνων χριστιανών , που
ασχολούνται με την γεωργία αλλά και το εμπόριο ….
Αυτοί προέρχονται κυρίως παλαιούς
οικισμούς της Καρλίκοβας , της Ρεσίλοβας
αλλά και της περιοχής του Νευροκοπίου…..
ΕΠΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ (3ο και 4ο )
Μια παράξενη συγκυρία….πως
έφθασαν
τα πρώτα φύλλα καπνού στην
Προσοτσάνη….
…και
Η καλλιέργεια των καπνών και η
γρήγορη ανάπτυξη της Προσοτσάνης...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου