Συνεχίζουμε το ταξίδι μας ….στα μονοπάτια της ιστορίας και δη του τόπου μας….με το δεύτερο μέρος όπως είχαμε προαναγγείλει προ ημερών…
Μέρος 2ο
λοιπόν….
’’Πως
αρχίζει η ιστορία και η ονομασία της Προσωτσάνης ..’’
Ο χώρος όπου είναι σήμερα κτισμένη η
Προσοτσάνη δεσπόζει της στενωπού η οποία οδηγεί προς τον βορρά …στα βουλγαρικά
υψίπεδα (δηλαδή η αρχή του σημερινού δρόμου προς το Νευροκόπι)….
Το σημείο αυτό ήταν παλαιότερα δρόμος αλλά
και σταθμός για όσους ήθελαν να περάσουν από τον Νότο προς τον Βορρά και
αντιθέτως.
Συνήθως δύο φορές τον χρόνο ..κτηνοτρόφοι μετέφεραν
μεγάλα κοπάδια αιγοπροβάτων το φθινόπωρο προς την Χαλκιδική , για να
παραχειμωνιάσουν και την άνοιξη προς Βορρά , όπου οι όροι διατροφής και
συντηρήσεως λόγω κλιματολογικών συνθηκών ήταν ιδανικότεροι.
Όλες οι μετακινήσεις γινόταν δια μέσου του
χώρου αυτού , όπου μάλιστα ήταν υποχρεωμένοι να σταθμεύουν για λίγο , ώστε
κτηνοτρόφοι , ποιμένες και ζωντανά να ξεκουραστούν , για να μπορέσουν να
συνεχίσουν άνετα το υπόλοιπο της διαδρομής τους…
Η παραμονή ορισμένες φορές ήταν μεγαλύτερης
διάρκειας ….
Οι ακαλλιέργητες προς Νότο πεδινές εκτάσεις
είχαν την απαραίτητη βοσκή , καθώς και νερό στο Σεβινδρία (Αγγίτη) ποταμό ,
αλλά και στο χείμαρρο της στενωπού ….
Με το πέρασμα του χρόνου , το σημείο αυτό έγινε
τόπος καθοριστικός για στάθμευση και λίγη ξεκούραση…
Τα διάφορα κοπάδια σε αποστάσεις μεταξύ τους ,
για να μην μπλέκουν , απλωνόταν σε μια έκταση που σήμερα οριοθετείται από τα
Κοκκινόγεια (δυτικά) εώς την Πετρούσα (ανατολικά) και από την είσοδο της στενωπού
(σημερινή θέση ‘’σκουπίδια’’) μέχρι τον Σεβινδρία (Αγγίτη) ποταμό …νότια…
Εν τω μεταξύ άλλα κοπάδια έφευγαν και άλλα
κατέφθαναν…
Αυτό διαρκούσε ένα περίπου μήνα το φθινόπωρο
και ένα μήνα την άνοιξη…
Το γεγονός αυτό πιθανώς έδωσε την αφορμή για
διατύπωση μιας άλλης εκδοχής για την ονομασία της Προσοτσάνης ….
Στο δεσπόζον αυτό σημείο της συγκεντρώσεως
των κοπαδιών, όπως είναι φυσικό, κυριαρχούσε ο ήχος των κουδουνιών…
…τσάν-τσάν-τσάν….
Στην τουρκική διάλεκτο …-ΤΣΙΑΝ- σημαίνει ….κουδούνι!
Η αίσθηση του ήχου που δίνει το αντικείμενο ,
αλλά και η ονομασία του – τα δύο μαζί-καθορίζουν ασφαλέστερα την επικράτηση της
ονομασίας του τόπου.
Ακόμη και άλλα κτηνοτροφικά χωριά της Δράμας
, όπως η Βησοτσιάν (Ξηροπόταμος) , η Γρατσιάν (Αγιοχώρι) , έλκουν την ονομασία τους
από τον κυρίαρχο ήχο και την ονομασία του αντικειμένου που την παράγει
(ΤΣΙΑΝ..ΚΟΥΔΟΥΝΙ)….
Το μόνο περίεργο είναι , γιατί αυτό αποτελεί
την κατάληξη και όχι την ρίζα του ονόματος…
Για την Προσοτσάνη η εξήγηση αυτή γίνεται
περισσότερο πειστική από το εξής σκεπτικό : οι κτηνοτρόφοι που ξεκινούσαν για
την εποχιακή τους μετακίνηση από την Χαλκιδική ή από τα Βόρεια , ήταν λογικό να
λένε ότι οδεύουν ΠΡΟΣ-ΤΣΙΑΝ, ως πρώτο σταθμό ….
Δηλαδή όπως θα λέγαμε σήμερα …’’ΣΤΑ ΚΟΥΔΟΥΝΙΑ’’
!
Αυτό συντέλεσε , όταν αργότερα άρχισε να
διαμορφώνεται κάποιος υποτυπώδης μόνιμος οικισμός από κτηνοτρόφους , να
καθιερωθεί από τις δύο λέξεις ΠΡΟΣ και ΤΣΙΑΝ .το σύνθετο όνομα ….ΠΡΟΣΟΤΣΙΑΝ !
Έτσι καταγράφεται στην Τουρκοκρατία , ίσως κατά
το προηγούμενο της Ισταμπουλ (Εις την Πόλην) !
Αργότερα οι Έλληνες κάτοικοι την ανέφεραν ως
ΠΡΟΣΩΤΣΙΑΝΗ ή ΠΡΟΣΩΤΣΑΝΗ!
Μετά την διάλυση της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας και την χάραξη των
σημερινών συνόρων μεταξύ Ελλάδος και Βουλγαρίας , η εποχιακή μεταφορά των
κοπαδιών περιορίσθηκε αισθητά….
Πολλοί λόγοι συντέλεσαν στο γεγονός αυτό…
Θα τους αναφέρουμε , με την σειρά που εμφανίζονται
, στην συνέχεια…
Πάντως η μετακίνηση σε περιορισμένο αριθμό
κοπαδιών συνεχίζεται και κατά το διάστημα του μεσοπολέμου …
Τα κοπάδια που έρχονται από την Χαλκιδική
,παραμένουν τους ζεστούς μήνες στις περιοχές Νευροκοπίου και Βώλακα….
Το φθινόπωρο ξαναεπιστρέφουν , πάντα δια
μέσου της Προσοτσάνης , στα ζεστά κλίματα της Χαλκιδικής με την πλούσια
βλάστηση….
ΕΠΟΜΕΝΟ
ΜΕΡΟΣ…
‘’ΠΡΟΣΟΤΣΑΝΗ – ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ’’
Οι συνθήκες ζωής και οι πρώτοι κάτοικοι ….
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου